Që të gezoni një mirëqënie të mirë nuk do të thotë që vetëm të ushqeheni mire. Por, të ushqyerit, stërvitja, gjumi, stresi apo marrëdhëniet e ndërtuara janë aspekte të jetës që kërkojnë kujdes të veçantë. Taylor Cwiertniewicz, infermiere e lartë e specializuar për kujdesin familjar në Kaliforni të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, në një intervistë për TV7 Albania ndan eksperiencën me pacientët e saj, duke bërë të njohur edhe praktikat më të mira, për të jetuar krejtësisht të shendetshëm.
Cwiertniewicz e nis me mënyrën e të ushqyerit, për të cilën thotë se gjithçka në organizëm varet nga sasia e ushqimit që merret. Për infermieren e specializuar, me rëndësi të madhe është fakti i të ushqyerit në porcione të vogla. “Unë i them të gjithë pacientëve të mi: hani çdo ushqim në porcione të vogla. Sugjeroj ushqim të pasur me vlera ushqimore. Këtu përfshihen perimet, të gjitha barishtet, produktet e bulmetit me përqindje të vogël yndyre, proteina, yndyrna të shëndetshme. Nuk sugjerohen kaloritë boshe. Këtu përfshihen pijet me sheqer, alkooli dhe yndyrnat e ngurta. Ndihma që u jap pacientëve është që të ushqehen me ushqime më pranë formës së tyre natyrale. Nëse është ushqim i prodhuar nga pema ose toka, është më pranë formës së vet origjinale. Por, nëse është i paketuar ka gjasa që të ketë kaluar përmes një procesi që është më pak i shëndetshëm. Po ashtu, është i rëndësishëm konsumimi i ushqimeve me përmbajtje të ulët sodjumi. Shumë ushqime përmbajnë kripë të shtuar dhe kjo shkakton tension të lartë gjaku. Shmangi produkte me kripë të shtuar. Përpiquni të pini sa më shumë ujë dhe jo pije me sheqer. Lëngjet, kanë shumë sheqer te shtuar dhe kjo shkakton diabetin. Balanconi kaloritë. Gjithçka me masë të caktuar”.
Mund të gjendeni edhe përballë “tundimit” të ëmbëlsirave. Si të veproni?!? Cwiertniewicz rekomandon se nëse dëshironi të hani një copë kek ose embëlsire nuk ka problem. Por, kujdesi që duhet të tregoni është në masën që do të merrni këto kalori. Hani një copë të vogël dhe sigurohuni që të merrni kalori të shëndetshme. Nëse konsumoni shumë kalori, kjo do të shkaktojë shtim në peshë. Nëse dëshironi të hani ndonjë ushqim të pashëndetshëm, nuk ka asnjë problem! Por, sigurohuni që porcioni të jetë i vogël, gjithmonë! Sigurohuni të mos e teproni me kaloritë që i duhen trupit tuaj të funksionojë.
Inkorporimi i zgjedhjeve të ndryshme të ushqimit, është element me rëndësi. Sipas infermierës, disa vlera ushqimore nuk merren nga një ushqim i vetëm por duhen marrë nga ushqime të ndryshme. Sigurohuni që pjata juaj të jetë shumëngjyrëshe. “Në SHBA, në përdorim një pjatë për pacientët, sesi duhet ta shpërndajmë ushqimin ndaj themi që gjysma e pjatës duhet të përmbajë fruta dhe perime . ¼ e pjatës duhet të përmbajë barishte dhe ¼ tjetër, proteina. Kur përpiqeni të kuptoni se çfarë është një proteinë e pastër, një këshillë që jap është që sa më pak këmbë aq më mirë. Për shembull, pula ka dy këmbë ndryshe nga lopa që ka 4. Ësshtë mirë të zgjedhim pulën sepse ka më pak këmbë dhe është burim i mirë për proteina të pastra. NJë vakt duhet të përmbajë një ushqim bulmeti pa yndyrë qoftë qumështi, djathi ose kosi”.
Pas mënyrës së të ushqyerit, Cwiertniewicz ndan këshilla të rëndësishme për aktivitetin fizik, gjumin dhe shqetësimin. “Mund të stërviteni 30 minuta në ditë në një aktivitet intesiv 5 ditë në javë. Mund të shkoni për një xhiro me biçikletë. Sigurohuni që ta bëni këtë 30 minuta në ditë për 5 ditë në javë. Nëse nuk keni 30 minuta të lira, një mundësi tjetër do të ishte 25 minuta aktivitet më intesiv për 3 ditë në javë e më pas të bëni vetë stërvitje 2 ditë në javë. Gjithçka varet nga kufizimi i kohës suaj. Nëse puna do të jetë më shumë lodhje kardio-vaskulare, atëherë më pak kohë është më mirë”, tha ajo. Më tej, ajo shtoi se gjumi është shumë i personalizuar. “Disa njerëz mund të ndjehen energjikë me vetëm me 5 ose 6 orë gjumë. Kurse njerëz të tjerë, mund të 10-12 orë gjumë. Varet nga personi. Është diçka që duhet ta eksperimentoni me veten. Të shihni sesi ndjeheni pas disa orësh gjumë. Adoleshentët kërkojnë më shumë gjumë gjatë ditës sesa të rriturit, ndaj u them të flënë deri në 10 orë. Ndërsa të rriturit deri në të 20-tat, mund të duan më pak gjumë, diku tek 9 orë. E njëjta gjë edhe për të rriturit, ndërsa të moshuarit diku tek 7-8 orë gjumë. Varet se në cilën pikë të jetës jeni dhe sesi funksionon ju personalisht”.
Sipas Cwiertniewicz ka dy lloje shqetësimesh. Ai toksik dhe shqetësimi i mirë. “Për t”u shqetësuar në mënyrë të shëndetshme, kuptoni faktet e situatës. Shumë herë ju mendoni po sikur të ndodhë kjo, cila do të jetë pasoja. Është shumë negative të fokusohesh tek gjerat që nuk di, ndaj fillimisht mësoni rreth fakteve të situatës, përpiquni të fokusoheni tek këto fakte dhe jo të merreni me “gjasat” e situatës. Mund të mësoni faktet e ti përdorni ato për të analizuar situatën, të gjeni një zgjidhje.Në vend që të shqetësoheni për gjërat që mund të shkojnë keq, mendoni se çfarë mund të bëni për të marrë një rezultat pozitiv nga ajo situatë. Shumë nga këto gjera mund t’i bëni vetë. Mund të pyesni edhe të tjerët për këshillë. Të bisedoni me ta, t”iu shpjegoni mendimet tuaja dhe të merrni konfirmim prej tyre. Shumë herë, të gjithë kanë nevojë për një perspektivë ndryshe për të kuptuar nëse shqetësimet tuaja janë toksike apo të dobishme.”.
Për të ndjekur intervistën e plotë, mund të klikoni pranë linkut të bashkangjitur:
